Dijksma Koudetechniek levert koelinstallaties met het natuurlijke koudemiddel ammoniak. Het is belangrijk dat u als (toekomstig) eindgebruiker en verantwoordelijke voor het systeem de eigenschappen en gevaren van uw installatie kent. U dient veiligheidsmaatregelen te treffen en uw medewerkers en bezoekers goed te informeren.
Begin tijdig met het in orde maken van vergunningen, instructie- en veiligheidsdocumenten. Tref de juiste voorzorgsmaatregelen zodat u de veiligheid van uw installatie, uw medewerkers en bezoekers waarborgt. Bij in gebruikstelling zal u de toetsing van een keuringsinstantie dan ook goed doorstaan.
Om u te helpen, hebben we een aantal aandachtspunten op het gebied van veiligheid samengevat. Dit is géén volledig of juridisch document, maar een instructie voor dagelijks gebruik.
Eigenschappen van ammoniak
Ammoniak is een giftig, kleurloos gas, dat goed waarneembaar is, lichter is dan lucht en zich gemakkelijk mengt met vocht (zelfs met zweet). Het wordt dan ammoniakwater, een irriterende stof. Ammoniak in combinatie met het vocht in de longen kan dus irriterende luchtwegen en zelfs longoedeem tot gevolg hebben.
Ammoniak is levensgevaarlijk bij 200 ppm. Bij lange blootstelling aan hoge concentraties treedt gewenning op. Dan worden de omstandigheden gevaarlijk. Ammoniak is zowel in gas als in vloeibare vorm gevaarlijk voor de ogen. Bij de minste aanraking met de ogen dient direct de oogspoelflessen / oogdouche gebruikt te worden.
Ammoniak is moeilijk ontvlambaar. Bij brand zal ammoniak niet snel zelf een bijdrage leveren aan de brand. Een brand in of bij installatie kan wel gevaarlijk zijn, omdat er ammoniak vrij kan komen als de installatie beschadigd raakt. Ook is er een drukvat met ammoniak aanwezig, dat in een heel slecht scenario zou kunnen exploderen. Om dit te voorkomen is er een veerveiligheid aangebracht, die periodiek gecontroleerd en onderhouden moet worden (norm EN 378).
Aandachtspunten op het gebied van veiligheid:
Algemeen
- Weglopen van de installatie die gevaarlijk ruikt, is de snelste manier om jezelf veilig te stellen.
- Mensen ruiken al ammoniak bij een concentratie in de lucht van 5 ppm. Bij 20 ppm wordt de lucht zo vervelend dat het er nauwelijks uit te houden is. Deze concentratie is nog niet gevaarlijk, volgens de wet mag er in deze atmosfeer nog de hele dag gewerkt worden.
Signalering en detectie
- De detectie van de installatie geeft een flitslamp-alarm bij 200 ppm. De afzuiging wordt dan ingeschakeld.
- Bij 800 ppm wordt de installatie uitgeschakeld en gaat er een akoestisch alarm af. Wanneer dit gebeurt moet iedereen de ruimte zo spoedig mogelijk verlaten.
- De installatie heeft een lampentoren. Zorg ervoor dat u de betekenis van de lampen kent en duidelijk communiceert naar bezoekers en medewerkers.
Instructies van bezoekers en medewerkers
- Bedienend personeel (operators) van de installatie moeten voldoende zijn geïnformeerd en opgeleid.
- Niet-opgeleid (competent) personeel heeft een verbod op toegang van de machinekamer en container.
- De machinekamer is verboden toegang voor onbevoegden.
- De overige ruimtes (koelcellen en verwerkingsruimtes) zijn alleen voor mensen toegankelijk die geïnstrueerd zijn over:
- vluchtwegen
- vluchtplan, verzamelplaats
- hoe de signalering werkt
- wat ze moeten doen als de signaleringen afgaan of wanneer ze zelf ammoniak signaleren
- Het wordt aanbevolen om dagelijks een inspectieronde te doen. Zorg er voor dat u de geluiden van de installatie leert kennen, zodat u eventuele problemen vroegtijdig signaleert.
- Instructies en maatregelen bij calamiteiten horen jaarlijks te worden geoefend.
- Denk bij bezoekers niet alleen aan eigen medewerkers, maar denk ook aan schilders, dakdekkers en andere derden die voor u werken.
- Indien uw installatie valt onder de categorie ‘kleiner dan 5.000 kg koelmiddel’, dan moet er een instructie ‘Ammoniak calamiteit’ zijn. Deze hoort bekend te zijn bij bedrijfshulpverleners en de mensen die in de verblijfsruimtes werken.
- In de PGS 13 zijn alle maatregelen en risico’s goed beschreven, neem hier notie van en wees zorgvuldig in de uitvoering.
Brandblussysteem
- Bij uw systeem is poederblusser van het type 43A/233B nodig.
- Laat de blussers tijdig keuren en onderhouden, zodat ze in geval van calamiteit bruikbaar zijn.
Oogdouche / lichaamsdouche
- Zorg dat het gebruik en de werking van de oog- en lichaamsdouche bekend is en goed wordt geoefend.
Gasmasker
- In de machinekamer moet een gasmasker aanwezig zijn.
- Het gasmasker is voor gebruik door de monteur. Onder normale omstandigheden is deze niet nodig voor de eindgebruiker.
Noodstopsysteem
- Een noodstop kan handmatig worden bediend door middel van de rode knoppen bij vluchtdeuren en op de schakelkast.
- De noodstop wordt automatisch ingeschakeld door de detectie van de installatie, bij een hoge concentratie ammoniak.
- Controleer bij het bedienen van een noodstop of;
- akoestische en optische alarmeringen worden ingeschakeld
- de noodventilatie van de machinekamer aan gaat
- eventuele noodafsluiters worden afgesloten
- De noodstop wordt alleen gereset door bevoegd personeel.
Voor volledige regelgeving met gedetailleerde informatie verwijzen we naar PGS 13.
